DOLGU

Su soğutma kulelerinin en basit, fakat en önemli kısmı dolgulardır. Bir soğutma kulesinin yegâne görevi su ve havanın temasını en uzun süre boyunca sağlayarak ısının atmosfere atılımını sağlamaktır. Hava, su ile dolgular üzerinde temasa geçer.

Doğru dolgu seçimi bir kule için çok önemlidir. Doğru seçimle performans artırıcı sonuçlar elde edilebileceği gibi tersi şekilde yapılacak yanlış bir seçim performans düşürücü sonuçlara sebep olabilir. Bu sebeple müşterinin içerisinde bulunduğu lokal şartlar ve talepleri göz önüne alınarak dikkatli bir analiz yapılması dolgu seçimi esnasında çok önemlidir.

Dolgular temel olarak iki çeşittir.

A) Sıçratma Tip (Splash Bar) :

Bu tip dolguların kullanıldığı kulelerde, su yukarıdan aşağıya doğru dik akarken paralel sıçratma çubuklarına çaptırılarak çağlayan etkisi oluşturulur ve su tanecikler haline getirilir. Sıçratma tip dolguların en büyük özelliği hava basınç kayıplarının azlığı ve tıkanma problemlerinin bulunmamasıdır. Ancak verim açısından en yüksek verimi toplam hacimlerine karşın veremezler. Eğilme, bükülme, bel verme gibi sorunlarla karşılaşılma riski her zaman için vardır. Böyle bir sorun hava akışında düzensizlikler yaratacağından termal verimi azaltır.

Bu dolguların üretilmesinde kullanılan en verimli ham madde yıllardan beri ahşap olmuştur. Dayanıklılığı, bel verme ihtimalinin az olması, maliyet avantajları ahşabın tercih edilmesinde önemli rol oynar.

Ahşap dışında kullanılacak diğer bir madde de plastiktir. Bunlar polipropilenin (PP) enjeksiyon yapılarak kalıba basılması ile imal edilirler.

Gridler yardımıyla asılan çubuk dolguların yanında palet şeklinde dizayn edilen çubuk dolgularda bulunmaktadır. Bu şekilde yerleştirilen dolgunun periyodik temizleme çalışmalarında demontajı kolaydır.

B) Film Tip (Film Fill) :

Bu tip dolgular kendi alanında en yüksek verime sahiptirler. Suyun ince bir film tabakası halinde geniş dikey alanlara yayılması ile maksimum hava akımına maruz kalırlar. Aynı miktarda ki boşluklarda daha etkili soğutma kapasitesine sahip olmaları, kule boyutlarının küçülmesine, enerji sarfiyatlarının düşmesine imkan tanımaktadır. Film dolgular temiz suya sahip olan proseslerde kesinlikle kullanılmalıdır. Düzgün su dağıtımına, hava blokajı veya türbülansa karşı hassastırlar.

Teknolojik gelişmeler neticesinde bu iki tipin türevi sayılabilecek değişik dolgu tipleri ortaya çıkmıştır.

I – Bigudi Tip (Splash Ring Fill) :

Bigudi dolgularda suyun parçalanarak küçük parçalar haline getirilmesini sağlamak amacına hizmet ederler. Ancak bu tip dolguların ısı transfer yüzeyinin çok düşük olması, aşırı verimsiz olmaları sonucunu doğurur. Aşırı sıcak sularda kullanılmaları uygudur. Kurulumlarının çok basit olması sebebiyle üretici firmaların maliyetlerini aşağıya çektiğinden, birçok yerde tercih edilmektedirler. Bigudi tip dolguların, asla sıçratma tip ve film tip dolguların performansını ikame edemeyeceği unutulmamalıdır. Ancak temizleme çalışmalarında sökülüp takılmaları bir hayli basittir.

II – Sıçratma Grid Tip (Splash Grid) :

Sıçratma tip dolguları ikame edebilmesi amacıyla dizayn edilmiş dolgulardır. Dört tarafında bulunan halkalara takılan teller aracılığı ile kule içerisinde montajları yapılmaktadır. Isı dayanımlarının yüksek olması bir avantajdır. Geniş aralıkları sayesinde tıkanmayı önleyici bir şekle sahiplerdir. Ancak dezavantajları temizlenmek istenmesi durumunda sökülüp takılmalarının zor olmasıdır. Bunun yanında ısı transfer yüzeylerinin hem Sıçratma Tip (Splash Bar) hem de Film Tip (Film Fill) dolgulara göre düşük olmalarından ötürü kule ebatlarının aşırı büyütülmesi gerekmektedir. Kule iç hacminin artması nedeniyle daha yüksek güçte motor kullanımına ihtiyaç duyduklarından enerji sarfiyatını artırırlar.